Doğum kontrolü, istenmeyen gebelikleri önlemek amacıyla kullanılan çeşitli yöntemleri ifade eder. Bu yöntemler, cinsel temas sırasında sperm ve yumurtanın birleşmesini engelleyerek veya gebeliğin ilerlemesini durdurarak çalışır. Doğum kontrolü, çiftlerin gebelik planlaması ve cinsel sağlık hizmetleri kapsamında önemli bir yere sahiptir.
Doğum kontrolü yöntemleri çeşitlilik gösterir ve kişinin tercihlerine, sağlık durumuna ve yaşam tarzına bağlı olarak değişir. Bazı doğum kontrol yöntemleri arasında prezervatifler (kondomlar), oral kontraseptifler (doğum kontrol hapları), rahim içi araçlar (spiraller), vajinal halka, doğum kontrolü yamaları, enjektabl doğum kontrolü ve cerrahi sterilizasyon gibi yöntemler bulunur.
Doğum kontrolü, cinsel yolla bulaşan hastalıklardan (CYBH) korunmayı da içerebilir. Bu nedenle, doğum kontrolü yöntemlerinin seçimi, kişinin ihtiyaçlarına ve sağlık durumuna uygun olarak dikkatlice yapılmalıdır.
Doğum Kontrolü Metodları
- Kondom (erkek ve dişi): Kondomlar, cinsel temas sırasında spermin vajinaya girmesini engelleyen lateks veya poliüretan malzemeden yapılmış prezervatiflerdir. Kondomlar aynı zamanda cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlardan (CYBE) korunmayı da sağlar.
- Oral Kontraseptifler (Doğum Kontrol Hapları): Bu haplar, hormonları değiştirerek kadınların yumurtlamasını ve/veya rahim içi astarının döllenmiş yumurtayı tutmasını önler. Bu haplar günlük olarak alınır ve düzenli kullanıldığında yüksek etkinlik sağlarlar.
- Doğum Kontrol Yaması: Hormonları deriye salan bir yama, kadınların doğum kontrolünü sağlar. Kullanımı kolaydır ve aylık olarak değiştirilir.
- Vajinal Halka: Kadınlar tarafından vajina içine yerleştirilen bir halka, hormonları salar ve gebeliği önler. Aylık olarak değiştirilir.
- Enjektabl Doğum Kontrolü: Hormonları içeren bir iğne, kadınların hamileliği önler. Enjeksiyonlar genellikle 1 ila 3 aylık periyotlarla yapılır.
- Rahim İçi Araç (Spiral): Uzmanlar tarafından rahim içine yerleştirilen küçük bir cihazdır. Rahim içine yerleştirildiğinde, sperm hareketini engeller ve döllenmiş yumurtanın rahme tutunmasını önler.
- Doğum Kontrol İğneleri: Hormonları içeren bir çözelti, belirli aralıklarla kas içine enjekte edilir. Gebeliği önlemek için etkilidir.
Sağlık uzmanları tarafından verilen tavsiyelere uyunuz, sağlığınıza dikkat ediniz.
