Güneş çarpması, aşırı sıcak havalarda uzun süre güneşe maruz kalınması sonucu vücut ısısının tehlikeli seviyelere yükselmesiyle meydana gelen ciddi bir sağlık sorunudur. Tıbbi adı “hipertermi” olan güneş çarpması, acil müdahale gerektiren bir durumdur ve tedavi edilmediğinde yaşamı tehdit edebilir.
Belirtiler
Güneş çarpmasının belirtileri şunları içerebilir:
- Yüksek vücut ısısı (genellikle 40°C veya daha yüksek)
- Şiddetli baş ağrısı
- Baş dönmesi ve sersemlik
- Bilinç bulanıklığı veya bilinç kaybı
- Hızlı ve güçlü nabız
- Kuru ve sıcak cilt (terleme durabilir)
- Bulantı ve kusma
- Kas krampları veya zayıflık
- Hızlı solunum
Nedenleri
Güneş çarpması, genellikle şu durumlarda ortaya çıkar:
- Aşırı sıcak ve nemli havalarda uzun süre dışarıda kalma
- Yeterli sıvı alımının olmaması
- Fiziksel olarak aşırı efor sarf etme
- Isıyı artıran giysiler giyme
Önleme
Güneş çarpmasını önlemek için şu önlemler alınabilir:
- Sıcak saatlerde (10:00-16:00 arası) dışarıda kalmamaya özen gösterin.
- Bol sıvı tüketin.
- Hafif ve açık renkli giysiler giyin.
- Gölgelik yerlerde durun ve sık sık dinlenin.
- Alkollü ve kafeinli içeceklerden kaçının.
İlk Yardım
Bir kişinin güneş çarpması geçirdiğinden şüpheleniyorsanız, şu adımları izleyin:
- Kişiyi serin bir yere taşıyın.
- Giysilerini gevşetin ve çıkartın.
- Vücut sıcaklığını düşürmek için soğuk suyla ıslatılmış bezler veya buz torbaları kullanın.
- Kişiye su içirin (bilinci yerindeyse).
- Acil sağlık hizmetlerini arayın.
Güneş çarpması ciddiye alınması gereken bir durumdur ve belirtiler fark edildiğinde derhal müdahale edilmelidir.