Nervotik Hastalıklar

Lamia His Nisan 4, 2024

0 37 2 dakika okuma süresi

“Nervoz”, Türkçede genellikle strese bağlı olarak ortaya çıkan, sinir bozukluğu, huzursuzluk gibi anlamlarda kullanılan bir terimdir. Aslında “nervöz” kelimesinin Türkçeleşmiş hali olan “nervoz” kelimesi, Almanca’da “sinirli” veya “huzursuz” anlamlarına gelir.

“Nervöz” kelimesi bazen kişinin zihinsel veya duygusal durumunu ifade etmek için kullanılır. Nervöz bir kişi, genellikle endişeli, gergin veya huzursuz hisseder.

“Nervotik hastalıklar” terimi, genellikle ruhsal ve zihinsel sağlık sorunlarını ifade eder. Bu hastalıklar, kişinin duygusal ve zihinsel durumunu etkileyen çeşitli psikolojik bozuklukları kapsar. Bu bozukluklar arasında yaygın olanlar şunlardır:

Anksiyete Bozuklukları: Genel anksiyete bozukluğu, panik bozukluk, obsesif-kompulsif bozukluk, travma sonrası stres bozukluğu gibi çeşitli türleri vardır. Bu bozukluklar, sürekli endişe, korku veya panik ataklarının eşlik ettiği durumları kapsar.
Depresyon: Depresyon, genellikle üzüntü, umutsuzluk, değersizlik hissi ve ilgi kaybı gibi belirtilerle karakterizedir.
Somatoform Bozukluklar: Somatoform bozukluklar, kişinin fiziksel semptomları olduğuna inanmasına rağmen tıbbi bir neden bulunamayan durumları ifade eder. Somatizasyon bozukluğu, ağrı bozukluğu ve somatoform otonom disfonksiyon gibi bozukluklar bu kategoriye girer.
Kişilik Bozuklukları: Narsistik kişilik bozukluğu, borderline kişilik bozukluğu, obsesif-kompulsif kişilik bozukluğu gibi kişinin düşünce tarzı, duygulanımı ve davranışlarında belirgin ve kalıcı sapmalarla karakterizedir.
Yeme Bozuklukları: Anoreksiya nervoza, bulimiya nervoza gibi yeme bozuklukları, kişinin beslenme alışkanlıklarında ciddi sapmalar ve zihinsel sağlık sorunlarıyla ilişkilidir.

Nervotik hastalıkların psikotik hastalıklardan en temel farkı gerçeği değerlendirme yetisinin kaybolmamasıdır. Psikozda ise kişi zaman, mekan, kavram algılarını yitirir.

Etyoloji

Genetik Yatkınlık: Bazı nervotik hastalıkların genetik bileşenleri olduğu düşünülmektedir. Ailesel öykü, bu tür hastalıkların riskini artırabilir.
Biyolojik Faktörler: Nörotransmitterlerin dengesizliği, beyin kimyasındaki değişiklikler veya beyin yapısındaki anormallikler gibi biyolojik faktörler, nervotik hastalıkların gelişiminde rol oynayabilir.
Çevresel Faktörler: Çocukluk travmaları, aşırı stresli yaşam olayları, aile içi problemler, istismar gibi çevresel faktörler nervotik hastalıkların ortaya çıkmasında etkili olabilir.
Psikososyal Faktörler: Kişinin kişilik yapısı, benlik saygısı, sosyal destek seviyesi gibi psikososyal faktörler de nervotik hastalıkların gelişiminde etkili olabilir.
Stres: Stres, birçok nervotik hastalığın tetikleyici faktörü olabilir. Uzun süreli veya yoğun stres, anksiyete bozuklukları veya depresyon gibi durumların ortaya çıkmasına katkıda bulunabilir.

Nervotik hastalıkların etyolojisi hakkında daha fazla anlayışa sahip olmak için, bu tür hastalıkların farklı alt türleri ve bireysel hastaların özellikleri dikkate alınmalıdır. Tedavi planları ve önleyici stratejiler, bu karmaşık etyolojik faktörlerin anlaşılmasına dayalı olarak geliştirilmelidir. Bu nedenle, bir hastanın tedavi edilmesi veya yönetilmesi sırasında, tüm olası etyolojik faktörlerin dikkate alınması önemlidir.

Tedavisi

Psikoterapi (Konuşma Terapisi):
- Kognitif Davranışçı Terapi (KDT): Bu terapi, hastanın düşünce kalıplarını ve davranışlarını değiştirmeye odaklanır. Negatif düşünce kalıplarını tanımlamak, sorgulamak ve değiştirmek için kullanılır.
- Duygusal Odaklı Terapi (DOT): Bu terapi, duygusal deneyimleri anlamaya ve duygusal zorluklarla başa çıkmayı öğrenmeye odaklanır.
- Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): Bu terapi, anksiyete bozuklukları, depresyon ve diğer nervotik bozuklukların tedavisinde etkili olan bir psikoterapi biçimidir.
İlaç Tedavisi:
- Antidepresanlar: Depresyon, anksiyete ve bazı diğer nervotik bozuklukların tedavisinde kullanılır.
- Anksiyolitikler: Anksiyete belirtilerini hafifletmek için kullanılır.
- Antipsikotikler: Psikoz ve ajitasyon semptomlarını kontrol etmek için kullanılabilir.
- Mood Stabilizatörler: Bipolar bozukluğun tedavisinde kullanılır.
Yaşam Tarzı Değişiklikleri:
- Düzenli egzersiz: Egzersiz, stresi azaltmaya, ruh halini iyileştirmeye ve genel zihinsel sağlığı desteklemeye yardımcı olabilir.
- Sağlıklı beslenme: Dengeli bir diyet, zihinsel ve duygusal sağlığı destekler.
- Uyku düzeni: Yeterli ve düzenli uyku alışkanlıkları önemlidir.
- Stres yönetimi: Meditasyon, derin nefes egzersizleri, yoga gibi stres azaltma teknikleri uygulanabilir.
Destek Grupları ve Sosyal Destek: Nervotik hastalıklarla başa çıkmak için destek gruplarına katılmak veya yakın arkadaşlar, aile üyeleri veya terapistler gibi sosyal destek ağlarından yararlanmak önemlidir.
Akupunktur: Semptomları azaltmada ve hastalıkla savaşmada etkindir.